- PVV-leider Geert Wilders stelt voor dat Ronald Plasterk informateur wordt om een coalitie van PVV, NSC, VVD en BBB te onderzoeken.
- Plasterk heeft voorgesteld dat er over drie onderwerpen gesproken moet worden, om te beginnen over het respecteren van de Grondwet.
- In een Kamerdebat gaf fractievoorzitter Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA aan verbaasd te zijn dat zo’n discussie nodig is.
- Lees ook: Met z’n gedachten elders? Pieter Omtzigt laat zich fotograferen met duidelijk leesbaar verkenningsdocument onder de arm
PVV-leider Geert Wilders draagt Ronald Plasterk voor als informateur. Hij deed dat in een Kamerdebat over de verkiezingsuitslag en het eindverslag van verkenner Plasterk. Die vindt dat er een rechts kabinet moet komen van PVV, VVD, NSC en BBB.
De verkenner vindt dat er een korte informatieronde moet komen waarin de vier partijen eerst onderzoeken of ze het eens kunnen worden over onderwerpen die de rechtstaat aangaan. Deze tussenformatie zou tot eind januari moeten duren, aldus Plasterk in zijn eindverslag.
Wilders zal aan het einde van het debat, mede namens de VVD, NSC en BBB, een motie indienen om het advies van de verkenner op te volgen. Begin februari komt er een verslag van de gesprekken. Hij ziet die fase met “veel vertrouwen” tegemoet.
“We moeten eruit kunnen komen”, denkt de PVV-leider die de verkiezingen won. “Nederland verlangt dat van ons.” Hij herhaalde zijn uitspraak dat hij denkt een premier te kunnen zijn “van alle Nederlanders”. Volgens Wilders hoeven moslims de PVV niet te vrezen.
Timmermans verbaasd dat discussie over de Grondwet nodig is bij onderhandelingen
Verkenner Ronald Plasterk heeft geadviseerd om voorafgaand de informatieonderhandelingen eerst te praten over hoe de partijen denken over de rechtsstaat. NSC-leider Pieter Omtzigt had daarom gevraagd, omdat hij er niet gerust op was dat grondrechten beschermd bleven met de PVV aan de macht.
Fractieleider Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA is "heel verbaasd" dat in de formatie gediscussieerd wordt over de grondwet en hoe de onderhandelende partijen zich daaraan willen houden. "Zo'n discussie is er nog nooit geweest." Hij vreest dat PVV-leider Geert Wilders de grenzen van de democratische rechtsstaat overschrijdt door de grondwet ter discussie te stellen.
Timmermans sluit zich aan bij die zorgen, temeer omdat Wilders zich vaak anti-rechtsstatelijk uitsprak. "Het begint altijd met woorden", verwijst Timmermans naar andere Europese landen waar radicaal-rechtse partijen de democratische rechtsstaat hebben aangetast.
Wilders heeft dat in het verleden volgens Timmermans ook gedaan, door journalisten "tuig van de richel" te noemen, onafhankelijke rechters politiek gekleurde oordelen te verwijten en moslims te ontmenselijken met een voorgestelde "kopvoddentaks". Timmermans vindt dat Wilders moet reflecteren op die uitspraken en excuses moet maken, iets wat de PVV-leider tot dusver weigert.
Wilders wil eerdere uitspraken over "nepparlement", "minder Marokkanen" en "kopvoddentaks" niet terugnemen
Wilders weigerde woensdag in een Tweede Kamerdebat eerdere omstreden uitspraken terug te nemen. Volt-Kamerlid Marieke Koekkoek hield hem meerdere uitingen voor die volgens haar Wilders ongeloofwaardig maken als premier en vroeg hem om excuses.
Het ging haar onder meer over de term "kopvoddentaks", ofwel een belasting op hoofddoeken. Ook wilde zij excuses van Wilders om uitspraken dat journalisten "tuig van de richel" zijn, dat hij sprak over "D66-rechters", een "nepparlement" en een "Polenmeldpunt".
De PVV-leider wil niet praten over wat hij in het verleden heeft gezegd. Wilders zegt dat hij als leider van de grootste partij nu een andere rol en andere verantwoordelijkheid heeft. Hij wil ook moslims geruststellen dat zij niet het land worden uitgezet en dat hij dat ook nooit heeft bepleit.
Overigens liet hij in 2014 zijn aanhangers scanderen dat zij "minder Marokkanen" wilden en dat Wilders dat zou gaan "regelen", iets waarvoor hij later werd veroordeeld.
Koekkoek vindt dat Wilders' uitspraken direct indruisen tegen de samenleving. Een premier dient daar volgens haar boven te staan.
Volt en D66 vallen Wilders aan vanwege softe houding tegenover Rusland
Volt en D66 hebben PVV-leider Geert Wilders woensdag aangevallen op zijn houding richting Rusland, die volgens de partijen de afgelopen jaren veel te vriendelijk is geweest.
Rob Jetten (D66) vindt het niet kunnen dat Wilders zich in 2018 heeft vertoond met een Russisch vriendschapspeldje. Dat is volgens de liberale partijleider respectloos richting de nabestaanden van de MH17-ramp in 2014 en ook gezien het conflict toen in Oost-Oekraïne.
Als Wilders inderdaad premier wordt "dan bent u niet alleen de voorzitter van de ministerraad vrijdag", zegt Jetten. "Dan bent u ook de vertegenwoordiger van Nederland in het buitenland." De D66-leider heeft daar weinig vertrouwen in. Hij typeert Wilders als iemand "die bevriend is met dictators en daar trots op is".
"Dit is zo intrinsiek vals", zegt Wilders over deze laatste opmerking. Hij verdedigt dat hij het vriendschapsspeldje droeg toen hij in Rusland was om te proberen afspraken te maken over migratie, in het belang van Nederlanders. "Ik neem de grootste afstand van alles wat Poetin heeft gedaan."
Marieke Koekkoek (Volt) neemt daar geen genoegen mee. Ze haalt aan dat de Nederlandse verkiezingsuitslag werd gevierd op de Russische staatstelevisie en dat ook de pro-Russische Hongaarse premier Viktor Orbán enthousiast reageerde. "En de heer Wilders verkondigt dat het ontzettend duidelijk is dat hij de vijand is van Rusland, hoe werkt dat nou precies?"
